De geschiedenis van islam

Al Andalus; Het Islamitisch baken van licht in West-Europa (2/3)

De periode van de woelaat (gouverneurs)

Nadat Moesa bin Noesayr en Tariq ibn Ziyaad ontboden waren namen diverse woelaat het bestuur in Al-Andaloes van hen over. Door het vertrek van Moesa ibn Noesayr begonnen veel steden te rebelleren en was het aan Abdoelaziz ibn Moesa (de zoon van Moesa ibn Noesayr) om deze neer te slaan. De moslims waren veruit in de minderheid, maar de christenen realiseerden zich dat het niet makkelijk zou zijn om de moslims uit Spanje te verdrijven. Daarnaast realiseerden zij zich steeds meer dat het gezag van de moslims vele malen beter was dan het onderdrukkende beleid van de Visigoten. In Islam is men namelijk vrij om de eigen religie te belijden, terwijl zij nog steeds kunnen genieten van sociale voorzieningen als gezondheidszorg en onderwijs, zij zijn vrij om te handelen en krijgen daarin dezelfde mogelijkheden om welvaart te vergaren. De periode van leiding was een onstuimige tijd, maar we zouden deze periode tekort doen als we niet een aantal belangrijke zaken benoemen binnen deze periode. De woelaat hebben namelijk gezorgd voor de verdere implementatie van Islam na Moesa ibn Noesayr en Tariq ibn Ziyaad. Echter, door sommige gouverneurs werden hierin fouten gemaakt wat zorgde voor instabiliteit en spanningen [History of Islam Vol 3].

Ayyub ibn Habib al-Lakhmi (716, 6 maanden)

Hij werd aangesteld voor het bestuur in Al-Andaloes, het eerste wat hij deed was het verplaatsen van de hoofdstad van Toledo naar Córdoba. Deze beslissing zou de geschiedenis van Europa en van de wereld voor altijd veranderen omdat Córdoba later zou uitgroeien tot wereldstad. Om de moslimpopulatie te verhogen stimuleerde hij de Berberse en Arabieren die in de Maghreb woonden om zich in Al-Andaloes te vestigen. Eventuele opstanden vanuit de christelijke bevolking werden hierdoor tevens verminderd. Hij bouwde een aantal forten langs de grenzen en stationeerde daar manschappen om het domein van de moslims te beschermen. Vervolgens reisde hij het hele land door om zo de verschillende behoeftes van de mensen te faciliteren. Echter werd hij na een korte regeerperiode alweer uit zijn functie ontheven en vervangen [History of Islam Vol 3].

Abdurrahman ibn Abdullah al-Ghafiqi (716-719, 2 jaar 8 maanden)

De nieuwe leider van Al-Andaloes stelde zich streng op jegens de joodse en de christelijke ambtenaren en vanwege zijn harde hand werd een delegatie gestuurd naar Al-Qayrawan met het verzoek om hem uit zijn functie te ontheffen. Muhammad ibn Yazid, de gouverneur van Ifriqiya had hier weinig belangstelling voor waardoor zij het verzoek direct bij de Khalifa Oemar ibn Abdoel Aziz neerlegde. Hij verving Abdulrahman Ghafqi door Samh ibn Malik [History of Islam Vol 3].

Al-Samh ibn Malik al-Khawlani (719-721, minder dan 2 jaar)

Hij was een van de commandanten van Tariq ibn Ziyaad en stond bekend als een rechtvaardig man. Hij zorgde ervoor dat er meer grip kwam op het bestuur van Al-Andaloes door een geografische kaart van het land op te stellen met daarin informatie over de afstanden tussen de steden, de bevolkingsaantallen van de steden, rivieren, bergen en andere belangrijke details werden erin vermeld. De kaart werd naar de khalifah gestuurd.

Ook werden bepaalde ahkaam op gebied van handelstransacties, landbouw, jizya, ‘aashir, ghoems ingevoerd en gehandhaafd. Hij bouwde een aantal moskeeën en bruggen in verschillende steden. Er kwam vrede en veiligheid over het hele land. Dit maakte de weg vrij om militaire expedities in Zuid-Frankrijk te continueren [History of Islam Vol 3].

De openingen in Frankrijk

Zoals beschreven in deel 1 van dit artikel waren de moslims al eerder in Zuid-Frankrijk geweest maar waren zij niet in staat om de gebieden te behouden. Dit gebied bestond uit een aantal sterke kleine staten, Aquitanië dit is waar de gevluchte Visigothen uit de initiële opening van Al-Andaloes zich gevestigd hadden en Occitanië en dit is was het domein van de Galliërs.

Onder leiding van Al-Samh wisten de moslims de stad Narbonne in te nemen om vervolgens controle te krijgen over Aquitanië. Vervolgens richtte hij zijn pijlers op Toulouse. Uiteindelijk werd Al-Samh shahied en werd Abdulrahman bin Abdullah bin Ghafiqi gekozen als hun leider en commandant. Hij slaagde erin om het leger van de moslims zo goed als mogelijk terug te leiden naar Narbonne. Aldaar begon hij aan het hergroeperen en heropbouwen van het leger. Wederom werd hij afgezet, maar dit keer werd hij vervangen door Anbasa [History of Islam Vol 3]

De opening van Zuid-Frankrijk onder Anbasa ibn Suhaym al-Kalbi

Na zijn aanstelling en het neerslaan van wat de zaadjes zouden zijn van een christelijk verzet vanuit Asturië (Noord-westen van Spanje) continueerde Anbasa de openingen in Frankrijk. In tegenstelling tot Al-Samh had hij niet veel moeite om de Pyreneeën over te steken aangezien de moslims dit gebied met Narbonne als uitvalsbasis onder controle hadden. Hij opende het zuiden van Frankrijk en de legers van de moslims splitste zich in het oostelijke en westelijke deel van het gebied, in 725 werd hij shahied. Na zijn dood zouden er in 6 jaar tijd maar liefst 6 gouverneurs worden aangesteld totdat Abdulrahman ibn Abdullah Ghafiqi weer zouden worden aangesteld [History of Islam Vol 3].

De befaamde slag om Tours onder leiding van Abdulrahman ibn Abdullah Ghafiqi

Voordat hij zich klaarmaakte om de openingen in Frankrijk te hervatten deed hij veel om al-Andalus verder door te ontwikkelen. Hij bouwden vele madrasaat, moskeeën en bruggen in de meeste steden. Toen dit eenmaal geïnitieerd was ging hij verder met de voorbereidingen om ten strijde te trekken in Frankrijk. Abdulrahman nam stad na stad in en trok noordwaarts richting Tours.

Karel Martel de hofmeier van de Franken die op de hoogte werd gesteld van de openingen ten zuiden van Frankrijk was reeds begonnen een leger voor te bereiden om de moslims een halt toe te roepen. Christelijke sentimenten werden aangewakkerd om steun te verkrijgen voor het genereren en financieren van een groot leger.

Abdulrahman was niet berekend op het enorme leger van Karel Martel en verwachtte niet veel weerstand meer. Het leger van Karel Martel die zich had verschanst op de weg naar Tours kwam dan ook als een verrassing. Het leger van Karel Martel was bekend met het terrein, bestond voor een groot deel uit gedisciplineerde en ervaren soldaten en was jaren lang in voorbereiding om het leger van de moslims te treffen. Zij kenden het terrein en hadden zich dusdanig opstelt zodat zij maximale weerstand konden bieden tegen de cavalerie van de moslims. Op een paar schermutseling na kwamen beide legers niet in beweging. Karel Martel kon het zich niet veroorloven omdat zijn leger voornamelijk uit infanterie bestond. Zou hij zijn leger manoeuvreren dan zouden deze overrompeld kunnen worden door de Islamitische cavalerie. Bovendien stonden zij opgesteld op hoger gelegen terrein en waren zij gekleed tegen het steeds kouder wordende weer. Abdulrahman daarentegen kon werkelijke grootte van het leger van Karel Martel moeilijk inschatten omdat zij zich in bosrijk gebied hadden verschanst. Een té overhaaste beslissing zou ertoe kunnen leiden dat de moslims overrompeld zouden worden. Dagen lang zouden beide legers tegenover elkaar staan totdat Abdulrahman zijn leger het bevel gaf om de vijand aan te vallen op de 7e dag.

Volgens diverse historische bronnen formeerde het leger van Karel Martel zich als een enorme vierkant, een opstelling die vroeger gebruikt werd om de heftige charges van cavalerie op te vangen. In de Mozarabische kronieken wordt het volgende beschreven:

De noordelijke manschappen waren onbeweeglijk als een muur en hielden stand als de gletjsers in de koude regionen. Zij vernietigden de Arabieren met het zwaard. De mensen van Austrazië, in grotere getalen en formidabel bewapend doodde Abdulrahman. Toen ze hem zagen troffen zij hem in de borst…

Mozarabische kronieken van 754

Abdulrahman Ghafiqi werd shahied en trokken zich die nacht terug. Hij werd opgevolgd door vele gouverneurs en er werd getracht om weer openingen in Frankrijk te bewerkstelligen. Dit is uiteindelijk niet succesvol gebleken en de moslims wisten na de slag van Tours de stad Narbonne enige tijd te behouden. Door de toenemende mate van instabiliteit vanwege gouverneurs die niet functioneerden kwam er steeds meer verdeeldheid en wrok tussen verschillende groeperingen. Er was geen centraal leiderschap meer en men leek vergeten te zijn welke intentie hen in eerste instantie in het gebied hadden gebracht.

Tot slot is het ook belangrijk om te begrijpen hoe belangrijk de slag om Tours is geweest in de geschiedenis. Edward Gibbons een Brits historicus uit de 18e eeuw schreef over wat de gevolgen zouden zijn voor Europa als Karel Martel verslagen was door de moslims:

“Wellicht zou de interpretatie van de Koran gedoceerd worden op de scholen in Oxford en vanuit haar preekstoelen zouden een besneden volk preken over de heiligheid en waarheid van de openbaring van Muhammad”

Hij beschrijft tevens één van de oorzaken hiervan:

Voorzeker, de Islamitische invasies waren een groot gevaar tussen 721 (de slag om Toulouse) tot 737 toen de Arabieren verslagen werden bij Narbonne. Maar die periode kwam tot een eind. Het verenigd kalifaat verviel in een burgeroorlog in 750 met als gevolg dat de Oemmajaden weggevaagd werden op een paar prinsen na..

Edward Gibbons, Brits historicus

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Back to top button